21 เมษายน 2566 ครบ 241 ปี แห่งการสถาปนา “กรุงรัตนโกสินทร์” และวันยกเสาหลักเมืองกรุงเทพฯ 

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช องค์ปฐมกษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ทรงปราบดาภิเษกขึ้นเป็น รัชกาลที่ 1 แห่งราชวงศ์จักรีแล้ว พระองค์ทรงย้ายราชธานีจากกรุงธนบุรี มาฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้าง “พระราชวังหลวง” ขึ้น เพื่อเป็นศูนย์กลางการปกครองของประเทศ และเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ โดยการก่อสร้างพระราชวังหลวงเริ่มขึ้นพร้อมกับการสร้างพระนครเมื่อพุทธศักราช 2325

นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กระทำพิธียกเสาหลักเมือง เมื่อวันอาทิตย์ เดือน 6 ขึ้น 10 ค่ำ ตรงกับวันที่ 21 เมษายน ปีพุทธศักราช 2325 เวลา 06.54 นาฬิกา

ทั้งนี้ การฝังเสาหลักเมืองมีพิธีรีตองตามพระตำราที่เรียกว่า “พระราชพิธีนครฐาน” ใช้ไม้ชัยพฤกษ์ทำเป็นเสาหลักเมือง ประกับด้านนอกด้วยไม้แก่นจันทน์ ที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางวัดที่โคนเสา 29 เซนติเมตร สูง 187 นิ้ว กำหนดให้ความสูงของเสาหลักเมืองอยู่พ้นดิน 108 นิ้ว ฝังลงในดินลึก 79 นิ้ว มีเม็ดยอดรูปบัวตูม สวมลงบนเสาหลัก ลงรักปิดทอง ล้วงภายในไว้เป็นช่องสำหรับบรรจุดวงชะตาเมือง

โดยราชธานีใหม่มีนามว่า “กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์” (เดิมมีชื่อว่า “กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์”) ชื่อการตั้งกรุงเลียนแบบมาจากชื่อกรุงในสมัยอยุธยาว่า “กรุงเทพมหานครบวรทวาราวดี ศรีอยุทธยามหาดิลกภพนพรัตน์ราชธานี บูรีรมย์ อุดมนิเวศน์มหาสถาน” และการสร้าง “พระบรมมหาราชวัง” ในกรุงเทพมหานครนั้น ก็ได้สร้างเลียนแบบพระบรมมหาราชวังในสมัยกรุงศรีอยุธยาเช่นกัน

กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) เตรียมจัดงานใต้ร่มพระบารมี 241 ปี กรุงรัตนโกสินทร์ วันที่ 21 - 25 เมษายน 2566 ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร โรงละครแห่งชาติ และ 21 แหล่งเรียนรู้รอบเกาะรัตนโกสินทร์ (สวนสันติชัยปราการ 21 เมษายน - 7 พฤษภาคม 2566 ) ซึ่งจะมีกิจกรรมที่น่าสนใจ ดังนี้

พิธีเปิดงานประดิษฐานภาพพระบรมฉายาลักษณ์และเครื่องราชสักการะ 10 รัชกาล
การแสดงทางศิลปวัฒนธรรม
ชมพิพิธภัณฑ์ยามค่ำ (Night Museum)
การจำหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรม 76 จังหวัด
จุดถ่ายภาพย้อนยุคบริการประชาชน
การแสดงมัลติมีเดีย ใต้ร่มพระบารมี 241 ปี กรุงรัตนโกสินทร์
นิทรรศการสวนแสงจัดแสดงพระราชประวัติ 10 รัชกาล
จัดฉายหนังกลางแปลง
การประกวดภาพถ่าย
กิจกรรมทำบุญไหว้พระ
ทั้งนี้ ทุกคนสามารถเข้าชมแหล่งเรียนรู้ได้ฟรี โดยจะมีการอำนวยความสะดวกจากรถ ขสมก. และรถรางนำชม บริการรับ-ส่ง